دکتر حسین عظیمی آرانی (نظریه پرداز و اقتصاددان) و چند روایت از او
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۲۱۹۸۲
"زنده یاد دکتر حسین عظیمی آرانی" در زمره‌یِ رجال علمی و اقتصادی برجسته ایران است که مطالعه‌یِ زندگی علمی و آثار قلمی او می‌تواند ما را به ژرفای متفاوت بودنش در مشی پژوهش‌های توسعه‌محور او رهنمون سازد.
خبرگزاری شبستان-آران و بیدگل؛
در میان شخصیت‌های فاخر علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی؛چهره‌هایی را می‌توان نام برد که متفاوت‌تر از دیگر صاحب‌نظران در رشته‌های تخصصی خود بوده‌اند و به تعبیری رنگ و سبک ادبیات علمی آنان از لونی دیگر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
"زنده یاد دکتر حسین عظیمی آرانی" در زمره‌یِ رجال علمی و اقتصادی برجسته ایران است که مطالعه‌یِ زندگی علمی و آثار قلمی او می‌تواند ما را به ژرفای متفاوت بودنش در مشی پژوهش‌های توسعه‌محور او رهنمون سازد. شخصیت دکتر عظیمی را از چند منظر باید کاوید:
۱.دکتر عظیمی و روایت حیات اجتماعی او؛
روایتی که به بازخوانی سرگذشت دوران زندگی و تحصیل او می‌پردازد و این روایت، وجه مشترک همه کنش‌گران اجتماعی و علمی است و شاید مشخص‌ترین خصیصه‌یِ این دوران، موضوع "نقش محیط زندگی و شرایط زیستی محیطی" افراد باشد و از این منظر باید دکتر عظیمی را پرورش یافته‌یِ منطقه کویری و محرومی دانست که او را با "منطق استقامت و ایستادگی در برابر محرومیت‌ها" رشد داد و به شکوفایی کشاند.
۲.دکتر عظیمی و روایت حیات علمی او؛
روایتی که بیانگر مجاهدت و مداومت‌های عالمانه‌یِ او در مواجهه‌یِ با دانشی است که ضمن تنوع و پیچیدگی، محصول تفکرات و اندیشه‌هایی است که بدون اشراف بر آن و نیز بدون چاره‌جویی برای بومی‌ساختن یا انطباق آن با شرایط عمومی یک جامعه دارای شاخص‌های منحصربه فرد، رهاوردی و دستاوردی نمی‌تواند داشته باشد و دقیقا دکتر عظیمی، جبهه و ساحتی از اندیشه‌یِ علمی را برمی‌گزیند تا از ابعاد نظری و تئوری فراتر رفته و الگوهای عینی و عملی نظرگاه‌های مطالعه شده یا کشف شده را در متن جامعه نهادینه سازد. این مشی و نگاه، یعنی معماری و نوسازی ساختار علمی اقتصادپایه‌ای که بتواند نسخه شفابخش بیماری مزمن اقتصاد ایران باشد.
در همین خوانش و روایت(روایت علمی)، شاهد "نظریه‌پردازی‌های مجتهدانه‌ای" هستیم که در یک شعاع گسترده‌تر، می‌توان آن را به "شکل گیری مکتب اقتصاد توسعه‌محور" درنظام کارکردی اقتصاد جهانی تعبیر کرد.
ویژگی ممتازی که او را در این مرحله از سایر اقتصاددانان متمایز می‌کند و از او به عنوان"پدر اقتصاد توسعه " نام برده می‌شود. نیز در همین روایت، ادبیات تحقیق و فرهنگ کلامی و زبانی دکتر عظیمی، از واژگان و اصطلاحات صِرف اقتصادی فراتر رفته و در قامت یک جامعه شناس اقتصاددان تلاش می‌کند سرمشق‌هایی از جنس نوزایی اندیشه، اندیشه‌ورزی عالمانه و پرورش روحیه‌یِ پرسشگری به دانشجویان خود بیاموزاند.
۳.دکتر عظیمی به روایت صاحب نظران؛
بعد و طیف خواندنی و شنیدنی دیگری از شخصیت جذاب و پر فراز و فرود این چهره‌یِ نامدار علمی است که می‌تواند ژرفا و پهنای علمی و اندیشه‌ورزی و نظریه‌پردازی‌های آینده‌نگرانه او را تبیین و بازنمایی کند؛ همان حقیقتی که با گذشت بیش از دو دهه از مرگ او، همچنان به زعم اندیشه‌ورزان، کتاب‌های او، راهبرانه و هوشمندانه است. گردآوری نظرگاه‌ها و دیدگاه‌های چهره‌های بین المللی و ملی اقتصاد و توسعه درباره دکتر عظیمی، بی‌تردید می‌تواند از وجوه ناشناخته و نامکشوف مردی پرده بردارد که جامعه‌یِ علمی امروز ما عطشناک چنین اندیشه‌ها و راهبردهایی است.
۴.دکتر عظیمی و روایت حیات اجرایی او؛
موضوعی که نشانگر نقش بی بدیل و دغدغه‌مندی بی نظیر او در عبور از بحران‌های اقتصادی ایران است. دکتر عظیمی در چهار جبهه از مطالعات و یافته‌های علمی و دانش اقتصادی خود حضور داشت: یکی عرصه دانشگاه و آموزش و تربیت سرمایه های انسانی پرانگیزه‌ای که باید از دانشجویی به دانش‌پژوهی و از دانش پژوهی به فرهیختگی می رسیدند و در این مسیر دکتر عظیمی با شیوه‌‌ی متفاوت تدریسش و با هدایت پایان‌نامه‌هایی که مبتنی بر مسئله‌شناسی و حل بحران‌های مسئله‌ای بود در این جبهه تلاش متعهدانه‌ای داشت.
دیگر عرصه‌یِ جهاد علمی او، مشاوره‌ها و رهنمودهای آگاهانه و دلسوزانه‌ای بود که در سطوح مختلف و برای صنوف مختلف مطرح می ساخت و گاه به قدری مجدانه تیغ نقد از میان برمی‌کشید که برخی از همراهان و مخاطبان را بر می‌آشفت. حال آنکه هدف غایی او، تذکار و هشدارهای اندیشمندانه‌ای بود که ذی‌نفعان را می‌توانست از خطرات و مخاطرات محفوظ دارد. سه، دیگر حضور مستقیم او در بالاترین مقام اجرایی موسسه‌ای بود که عنوان پژوهش و برنامه‌ریزی را یدک می‌کشید و عملا باید هدایتگر قطاری می‌بود که می‌خواست مسافرانش را به سلامت به مقصد برساند.
دکتر عظیمی نجیبانه و خالصانه مسوولیت سنگین تدوین برنامه چهارم توسعه را پذیرفت تا ثابت کند "چشمِ نگرانِ ایران‌زمین" و "اندیشمند دردمندی" است که حتی در دوره‌یِ مبارزه با بیماری مهلک سرطان، قلبش برای توسعه و شکوفایی اقتصاد ایران می‌تپید و در مقابل مخالفان علمی‌اش، به دیده‌یِ احترام می‌نگریست و حرمت نگاه می‌داشت.
ساحت چهارم جهاد علمی دکتر عظیمی، انبوه مقاله‌ها ،دستنوشته‌ها، مصاحبه‌ها، میزگردها و کتاب‌هایی است که از ذهن و اندیشه‌یِ او آزادی و چراغ راه توسعه اقتصاد و اقتصاد توسعه ایران شد. آثاری که همچنان می‌تواند در کرسی‌ها و محافل علمی و دانشگاهی نقل و نقل مجالس باشد و عیار و تراز او و نقش و سهم او را در رفع چالش‌ها و بحران‌های توسعه و اقتصاد مشخص سازد.
این روزها که بیست و یکمین سالگرد درگذشت دکتر حسین عظیمی آرانی -با غربت و مظلومیت- در حال گذر است انتظار می‌رود، "اندیشکده‌یِ توسعه‌یِ دکتر عظیمی"، در یکی از دانشگاه‌های پایتخت و "احیای خانه پدری دکتر در زادگاهش، به عنوان "خانه‌موزه‌یِ توسعه" مورد پیگیری متولیان و دوستداران او قرار گیرد تا یاد و نام و آثار و اندیشه و آرمان‌های دکتر عظیمی همچنان بر تارک سپهر علم و دانش این مرز و بوم عزیز به یادگار، ماندگار باشد. چنین باد.
*میثم نمکی آرانی
منبع: شبستان
کلیدواژه: دکتر عظیمی ی توسعه ی علمی ی دکتر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۲۱۹۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲۳۳ پایان‌نامه مرتبط با کنگره اندیشه‌های قرآنی آیت الله خامنه‌ای در حال تدوین است
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز قم، حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی استاد جامعة المصطفی العالمیه در کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی حضرت آیت الله خامنه‌ای و اجلاسیه اساتید معارف اسلامی سراسر کشور که در دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار شد، اظهار داشت: حضرت آیت الله خامنه‌ای از محضر پدر بزرگوار بهره گرفتند و بحث قرآنی را تحت تاثیر سیدهاشم میردامادی پدربزرگ مادری خود که در مسجد گوهرشاد تفسیر می‌گفتند و بحث انس با قرآن را تحت تاثیر مادر فرا گرفتند.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی افزود: حضرت آیت الله خامنه‌ای ۶ سال محضر علامه طباطبایی را درک کردند و در تفسیر قرآن تحت تاثیر استاد خود بودند.
وی گفت: حضرت آیت الله خامنه‌ای را می‌توان محصول سه مکتب شیعی حوزه مشهد، نجف و قم دانست، و سیره حوزوی ایشان هم اشرابی از تعبد حوزه مشهد، عقلانیت حوزه قم و ولایت مداری حوزه نجف است.
دبیر علمی همایش بین المللی حضرت آیت الله خامنه‌ای گفت: تفسیره سوره برائت ایشان در ۷۰۰ صفحه ارائه شده که حاصل زحمت آقای ربانی است.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی به سابقه تفسیر آیت الله خامنه‌ای اشاره کرد و افزود: ایشان سال ۱۳۵۸ هفته‌ای یکبار به قم آمده و تفسیر می‌گفتند همچنین رهبر انقلاب سال ۶۰ تا ۶۱ برای پاسداران تفسیر سوره‌های حشر و جمعه، ممتحنه، مجادله را می‌گفتند و سال ۶۹ -۷۰ تفسیر حمد را برای دانشجویان می‌گفته است.
وی بر اهمیت و جایگاه مرجعیت علمی قرآن در اندیشه حضرت آیت الله خامنه‌ای اشاره نمود و اظهار داشت: رهبر انقلاب تصریح دارند که «مساله قرآن و مرجعیت قرآن و رجوع به قرآن و استفهام از قرآن در مسائل گوناگون فکری، عملی، اجتماعی، سیاسی، حکومتی و ... خیلی چیز مهمی است. ما واقعا در این زمینه‌ها کم کاریم».
دبیر کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی رهبر معظم انقلاب بر موضوع جهت دهی به علوم انسانی بر اساس مبانی قرآنی تأکید نمود و با بیان این که علوم انسانی فعلی باید تحولات عمیق و پایداری داشته باشد، یادآور شد: رهبر انقلاب علوم انسانی فعلی را ترجمه قبل و شکل گرفته مبانی اومانیستی و سکولاریستی دانسته‌اند، از طرفی هدایت قرآن را عام و شامل تمام علوم می‌دانند که در مبانی و اهداف تاثیرات بسزایی دارد؛ ایشان ضمن تصریح بر اهمیت بازشناسی علوم انسانی بر اساس قرآن به تولید علوم انسانی قرآن بنیاد تاکید دارند.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی سپس به تاثیر این کنگره بر فضای دانشگاهی اشاره کرد و گفت: تاکنون ۲۳۳ پایان نامه ارشد و دکتری در مراکز مختلف تحت تاثیر این کنگره گرفته شده است.
وی با اشاره به تاکید رهبر انقلاب بر مرجعیت علمی قرآن کریم گفت: براساس تاکیدات رهبر انقلاب دو واحد درس مرجعیت قرآن در برخی دانشگاه‌ها و جامعة المصطفی العالمیه ارائه می‌شود.
حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی در بخش پایانی سخنان خود به اهداف و رویکرد‌های کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی حضرت آیت الله خامنه‌ای اشاره کرد و اظهار داشت: بیش از ۱۸۰ مرکز علمی، حوزوی و دانشگاهی در این کار عظیم مشارکت کردند و ۱۶ کارگروه علمی در راستای برگزاری این کنگره هم شکل گرفته است.
وی معرفی کتاب ها، مقالات، پایان نامه‌ها و سایت‌ها مبتنی بر ۷۰۰ ریز موضوع را از جمله دستاورد‌های دبیرخانه این کنگره دانست و اظهار داشت: در این کنگره بیش از ۵۳ نشریه و ۲۲ ملی علمی پژوهشی مقالات برگزیده را چاپ خواهند کرد.
دبیر علمی کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی رهبر معظم انقلاب یادآور شد: ۲۱۱ پیش نشست و ۷۸ کارگاه آموزشی، ۱۵ کرسی مرتبط با کرسی‌های ترویجی نظریه پردازانه در ۳۰ شهر و ۱۵ استان برگزار و ۲ هزار و ۵۰۰ چکیده و حدود هزار و ۹۰۰ مقاله هم دریافت شده است.
حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی به دریافت مقالات همایش به ۲۱ زبان زنده دنیا اشاره کرد و گفت: در تلاشیم تا این کنگره در شهرهای متعدد ایران برگزار شود، لذا در داخل کشور شهرهای تهران، قم، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز انتخاب و در خارج از کشور نیز در کشور‌های لبنان و سوریه، هند، افغانستان، پاکستان، اندونزی و برخی از کشور‌های آفریقایی اعلام آمادگی کردند.
جاده کندوان یک طرفه شد